Boetesite

Roodlicht camera's als snelheidsmeter ???

Analyse van beroepsmogelijkheden

Trajectcontrole, Matlingeweg, Dordrecht, Openbaarheid van bestuur, Locatie, Flitsservice, Home en Contact

Op 30 april 2004 reed ik op de kruising van de Matlingeweg met de Brauwweg en zag opeens een flits in de spiegel. Heel opmerkelijk aangezien ik precies de volgens mij daar geldende snelheid reed. Enige maanden later kreeg ik onderstaand schikkingsvoorstel. Betrekkelijk snel ontdekte ik, dat de Vlaardingseweg niet bestaat in Rotterdam. Dat was aanleiding om de situatie ter plaatse meerdere malen nader te bekijken. Net zoals accountants heel wantrouwig worden van een cent verschil in een optelling, wordt ik heel wantrouwig van procesverbalen met een 'administratieve' vergissing. Ik heb na raadplegen van het internet besloten in verweer te gaan bij de officier van justitie en heb tevens een klachtenbrief geschreven naar de politie Rijnmond. Op maandag 13 juni 2005 zal de zaak voorkomen bij de kantonrechter.

De situatie ziet er bepaald niet wanhopig uit. Naast de vormfout zijn er nog wat andere dingen aan te merken op de betreffende beschikking.

De gebruikte apparatuur is niet geijkt.
De verkeerde meetcorrectie is toegepast.
De klok van de apparatuur liep ongeveer 10 minuten achter.
De apparatuur mag ter plaatse niet worden toegepast (bocht).
Begrip binnen de bebouwde kom is ten onrechte sterk opgerekt.
Een automobilist kan niet weten, dat ter plaatse een 50 km limiet geldt.
De bebouwde kom is ter plaatse niet adequaat aangegeven.

Het is opmerkelijk hoeveel je vind, wanneer je je een beetje in de situatie verdiept. Vrijwel niemand weet, dat ter plaatse een 50 kilometer limiet geldt. De Matlingeweg is namelijk een vierbaans stadsautoweg. Het kwetsbare verkeer is overal over het complete traject Marconiplein tot de kruising gescheiden van het snelverkeer. Het weg reliëf geeft iedereen, die niet ter plaatse bekend de indruk buiten de bebouwde kom op een gewone 80 Km weg te rijden. Rechters zijn in het algemeen niet enthousiast over dit argument in de rechtzaal. Iedereen kan dit zeggen ongeacht de vraag of het nu zo is of niet. Enige ondersteuning van deze argumentatie is gewenst.

Pas recentelijk ontdekte ik tot mijn oprechte verbazing, dat op de hele Matlingeweg tussen het Marconiplein en het kruispunt geen enkel bord met de toegestane snelheid staat. Rotterdam heeft heel andere opvattingen over wat passende bewegwijzering is, dan andere gemeenten. De Matlingeweg loopt over enkele kilometers evenwijdig aan de gemeentegrens van Schiedam. Schiedam geeft het verlaten van de bebouwde kom overal correct aan. Rotterdam daarentegen geeft vrijwel nergens snelheid of het begin van de bebouwde kom aan.

Op de kaart links bovenaan staan zes kruisen. Dit zijn zes overgangen tussen Schiedam en Rotterdam, waar Schiedam het einde van de bebouwde keurig aangeeft en het vermoedelijke begin van de bebouwde van Rotterdam ontbreekt. De belangrijkste overgang in deze is die van de Brauwweg (zie foto) op 100 meter afstand van het kruispunt. Dit is de meest voor de hand liggende wijze om van Schiedam op de Matlingeweg te komen. Geen enkele expliciete aanduiding van de Rotterdamse bebouwde kom is te bespeuren.

Gezien het ontbreken van borden met de geldende snelheid en bebouwde kom, is het zeer de vraag of de officier van justitie gehoor vindt voor haar zaak bij de rechter. Deze kwestie speelt volgens mij op tal van plaatsen in Rotterdam. Iemand die geflitst is, kan bij onderzoek van de omgeving gemakkelijk vaststellen of hij ook juridisch gezien geacht kan worden de ter plaatse geldende snelheidslimiet te kennen. Tenzij de gemeente Rotterdam snel verbetering aanbrengt in de situatie, zal de officier om bovenstaande redenen regelmatig in het stof bijten.

Opmerking: De officier kan aanvoeren, dat uit de plaatsing van voorrangsborden op Matlingeweg afgeleid kan worden, dat er sprake is van rijden binnen bebouwde kom. Met de dooddoener: "Een Nederlander wordt geacht de wet te kennen" kan ze dan proberen haar zaak te redden. Gezien de ongekend slordige bewegwijzering van de gemeente Rotterdam, zal het niet moeilijk zijn dit argument met voorbeelden van verkeerde plaatsing van voorrangsborden onderuit te halen.

Enige terughoudendheid met het schrijven van klachtenbrieven aan de regiopolitie is gewenst. Klachten worden door hen zeer ernstig genomen en tot op de bodem uitgezocht. Tot mijn verbazing kreeg ik binnen enkele dagen een heel erg verontwaardigde politieagent aan de telefoon en even later ook nog zijn baas. We hadden een gesprek van meer dan een half uur. Ik bleek mij op bepaalde punten vergist te hebben. Echter ook over het gedrag van de politie en het inzetten van de apparatuur kunnen wat terechte opmerkingen gemaakt worden. Het middel van klacht aan de regiopolitie is bij nader inzien echter daarvoor een te zwaar middel. Mijn excuses daarvoor...

Tijdens het gesprek hebben we het uitvoerig gehad over de gebruikte apparatuur en de vraag of deze ter plekke correct ingezet is. Enige twijfel op deze punten resteert. Het schijnt een roodlicht camera te zijn aangepast voor het meten van snelheidsovertredingen. Deze installaties werken volgens de verklaring van de agent met lussen in het wegdek en niet met radar. Hij toonde een onbeperkt vertrouwen in de nauwkeurigheid van de installatie. Zoveel stelligheid maakt wat wantrouwig. De opmerking mijnerzijds, dat de klok van de installatie tien minuten achterliep, wekte wat verbazing. De klok schijnt met enige regelmaat gecontroleerd te worden. Echter uit niets bleek tijdens het gesprek, dat dit voor of na de plaatsing van de camera is gebeurd. Dat ondanks de stellige schriftelijke bewering naderhand, dat dit wel was gebeurd.

Het voor of achterlopen van de klok is een puur administratieve zaak. Aangezien de officier tegenwoordig kleine administratieve vergissingen mag corrigeren, heeft het in principe weinig gevolgen voor de zaak. Echter het verkeerd lopen van een klok kan ook duiden op disfunctioneren van een of meerdere onderdelen van de installatie. Als mijn horloge tien minuten achterloopt duidt dit meestal op een lege batterij. Soms op dermate ernstige slijtage, dat ik een nieuw horloge moet kopen. Het is tamelijk eenvoudig om vast te stellen of er sprake is van een onschuldige vergissing of van disfunctioneren van het apparaat aan de hand van het laatste ijk of reparatierapport.

Opmerking: Mijn verzoek om toesturen van het ijkrapport werd niet gehonoreerd. Recentelijk is er een uitspraak geweest van de Hoge Raad waarin bepaald is, dat het ijkrapport niet behoort tot de stukken bij een met een radarinstallatie geconstateerde overtreding. Deze uitspraak geldt echter niet voor dit geval. Aangezien er volgens de verklaring van de politie geen sprake is van een radarinstallatie. Door het niet toesturen van het ijkrapport riskeert de officier bijgevolg niet ontvankelijkheid in de rechtzaal.

Opmerking: De brief van de politie naar aanleiding van mijn klacht bevat diverse wazige passages. Het gestelde over de drukte van het verkeer lijkt geen enkele relevantie te hebben. Voorts is op de foto gemakkelijk vast te stellen, dat er ten tijde van het flitsen vijf auto's op het kruispunt aanwezig waren. Opgemerkt kan worden aan de hand van de opgestuurde foto, dat er een auto op de rechterbaan rijdt met een vergelijkbare snelheid. Merkwaardig, dat deze niet eveneens zou zijn geflitst (?)

Binnen de bebouwde kom kan onder bepaalde omstandigheden van een verhoogd tarief sprake zijn. Dit is gebaseerd op een uitspraak van een hogere instantie van vijftig jaar geleden. In deze uitspraak werd een onderscheid gemaakt tussen binnen en buiten de bebouwde kom. Dit met enige toevoegingen over een gevaarlijk situatie ter plaatse. In de begintijd van deze uitspraak had dit tot gevolg, dat de politie vrijwel uitsluitend ging controleren bij zebrapaden gemarkeerd met de inmiddels verdwenen oranje bollen. Het begrip gevaarlijke situatie is inmiddels steeds verder opgerekt. Vrijwel niemand rijdt immers te hard op zichtbaar gevaarlijke plekken. Je ziet overal in Rotterdam de tendens, dat steeds meer snelheidscontroles gehouden worden op plaatsen, die overduidelijk niet gevaarlijk zijn. Kennelijk wordt dit feit in de rechtzaal zelden aangeroerd. Ten onrechte m.i.

Tijdens het gesprek met de politieagent is dit aspect uitvoerig aan de orde geweest. Hij vertelde dat de roodlicht camera geplaatst is tijdens de laatste renovatie (tien jaar of meer geleden) naar aanleiding van de aanmelding van het kruispunt als gevaarlijke plaats door de regiopolitie. Met enige regelmaat moest worden uitgerukt bij ongelukken. Echter de renovatie van het kruispunt is kennelijk een groot succes geweest, want inmiddels vinden er geen ongelukken meer plaats volgens mijn gesprekspartner. Dat lijkt mij dan ook een gedegen ondersteuning van mijn stelling, dat de situatie ter plekke niet gevaarlijk is en dat toepassing van het verhoogde tarief onterecht is.

Het toepassen van radarapparatuur in bochten is niet toegestaan. De reden daarvoor ligt voor de hand. Elke bocht heeft een andere straal. Er is geen beginnen aan om alle mogelijke bochten te ijken. Het gebruik van een lussencamera ontmoet met name grote problemen in situaties met twee of meer rijstroken naast elkaar en een bocht. De buitenbocht is langer dan de binnenbocht. Het is fysiek onmogelijk om een doorlopende lus over meerdere rijbanen te maken, die zowel voor de binnen als de buitenbocht de juiste meting geeft. Dat is waarschijnlijk ook de reden, dat de lussen in beide rijbanen ter plaatse aanmerkelijk verspringen. Zolang de auto's keurig op hun rijbaan blijven, is wellicht een redelijke meting mogelijk. Echter als je op de buitenbaan in de buurt van de lus van de binnenbaan komt, dan krijg je waarschijnlijk een verkeerde meting.

Ook is hier sprake van een bocht in het wegdek. Dit is enerzijds het gevolg van het feit dat de weg afbuigt. Anderzijds is dit welbewust gecreëerd tijdens de renovatie. De laatste decennia is de wetenschap van het beïnvloeden van het verkeer om tot gewenst gedrag te komen met stappen vooruitgegaan. Je hebt tegenwoordig naast drempels ook vernauwingen bij het binnenrijden van dorpen. Een vernauwing doet het verkeer op de rem trappen. Dat is ook de truc, die toegepast is bij de renovatie van dit kruispunt. Alleen is het hier veel geavanceerder gebeurd. Optisch lijkt de weg komende van het Marconiplein ter plaatse te vernauwen. Dit is bereikt door het toepassen van heel geraffineerde bochten. Ik heb geprobeerd met foto's dit effect weer te geven. Eigenlijk heb je een luchtfoto nodig om het goed te kunnen zien.

Een belangrijk beletsel bij de toepassing van roodlicht camera's als snelheidsmeters zijn de lussen. Niet alleen krommingen in het wegdek spelen een rol. Ook is het correct aanbrengen van lussen niet eenvoudig. Je moet met een grote diamantzaag een spleet zagen in het wegdek. Tijdens het doorzagen van stenen gaat het apparaat behoorlijk tekeer. Het is daarom buitengewoon lastig een nauwkeurige sleuf te frezen. Het ligt voor de hand, dat tijdens dit proces meerdere centimeters verschil ontstaan tussen het begin en gewenste einde van de meetlus. Dat is niet erg bij gebruik als roodlicht camera. Maar bij snelheidsmeting is het cruciaal.

Een tweede probleem met lussen is, dat ze op een plaats liggen met grote mechanische verschuivingen. Als een vrachtauto voluit in de remmen gaat bij het stoplicht, dan krijg je aanmerkelijk verplaatsingen in het asfalt. Na relatief korte tijd krijg je flinke remribbels in het wegdek. Uit de foto's blijkt dat dit hier ook het geval is. De enige manier om lussen goed te krijgen en te houden is ze regelmatig te ijken. Dat is in de praktijk nauwelijks te doen en erg kostbaar bij installaties die slechts incidenteel gebruikt worden. Je moet om te ijken naast geschikte apparatuur gedurende enige tijd het kruispunt afzetten. Wanneer je de boel geijkt hebt en een meetverschil hebt ontdekt, dan zit je nog met het probleem hoe dit op de camera in te stellen. Er zullen verschillen zijn tussen de binnen en buitenbaan. Dat is dan ook de reden, dat meer dan 90% van de lussen simpelweg niet geijkt zijn.

Een derde probleem is, dat lussen geen nauwkeurige meetinstrumenten zijn. Het is heel goed mogelijk met een lus om vast te stellen, dat er een voertuig op of in de buurt is. Maar het is vrijwel onmogelijk om te bepalen hoe dicht in de buurt het voertuig is. Dat is afhankelijk van het gewicht van het voertuig, de diepte van de lus, slijtage van het wegdek, remribbels, buitenluchttemperatuur, vochtigheidsgraad, etc. Het is heel goed denkbaar, dat een voertuig rijdend op de ene rijbaan gemeten wordt op de andere baan. Voorts kunnen er ander oneffenheden zijn, die het meetresultaat beïnvloeden. In dit geval loopt er een riolering onder de rechterbaan. Het ligt voor de hand, dat de putdeksel de meting behoorlijk beïnvloedt. Het is evident, dat met lussen camera's geen echt nauwkeurige meting gedaan kunnen worden, zoals met radargestuurde camera's wel het geval is. Je kunt daarop anticiperen door de meetcorrectie van drie kilometer tot een realistische waarde aan te passen.

Een opmerkelijk punt is de 81 kilometer uit het schikkingsvoorstel. Dit heeft zo zijn voor en nadelen. Het openbaar ministerie maakt het zich er behoorlijk moeilijk mee. Enerzijds is 81 km ongeveer twee keer zo duur als 80 km. Anderzijds legt het de bewijslast bij de officier van justitie. Recentelijk is de Wet Mulder ingevoerd. Deze bepaald dat bij kleine overtredingen de bewijslast wordt omgedraaid. Je moet je onschuld bewijzen.

Buiten de bebouwde kom is een snelheidsovertreding onder de veertig kilometer klein en binnen de bebouwde kom geldt 30 km. Wanneer je binnen de wet Mulder valt, dan kun je alleen uit onder de verantwoording voor een verkeersovertreding, als je iemand anders met naam en toenaam aanwijst. Buiten de wet Mulder moet de officier echt aantonen, dat je de chauffeur van de auto was. Als je ontkent, dat je het was en weigert mee te werken aan het vaststellen van de naam van de echte chauffeur, dan ga je vrijuit. Mogelijkheden voor de officier om de ten laste legging aan te passen ter correctie van administratieve vergissingen zijn kleiner.

Het bezwaar van een zware overtreding is naast hogere tarieven ook het strafblad. Als je binnen een bepaalde tijd nog eens een vergelijkbare overtreding begaat, dan wordt je ernstiger gestraft. Het is daarom van groot belang om bij onterechte bekeuringen hetzij de overtreding onder de 81 km te drukken of iets te doen aan het 'binnen de bebouwde kom' verschijnsel. Het is niet helemaal duidelijk, wat er gebeurt als de rechter 81 km niet bewezen acht. Het kan vrijspraak zijn of halvering van de boete. De logica van juristen in deze is voor gewone mensen ondoorgrondelijk...

We kunnen stellen, dat het vrijwel altijd zinvol is om in verweer te gaan tegen snelheidsovertredingen geregistreerd met roodlicht camera's. Waarschijnlijk zal blijken, dat er geen ijkrapporten aanwezig zijn van enig onderdeel van de installatie. Bovenstaande zinsnede uit het meetinrichting verhaal gecombineerd met het gerucht dat 90% van de lussen niet zijn geijkt, roept de vraag op of deze vorm van snelheidsmeting wel is toegestaan. Het wegdek zal vrijwel altijd sterk vervormd zijn, waardoor metingen met lussen onnauwkeurig zijn. Het toepassen van verhoogde tarieven is vaak 'onredelijk'. Voorts is het verstandig altijd het argument, dat je het snelheidslimiet ter plaatse niet kende te berde brengen. Zelfs als het niet met feiten is te ondersteunen, neemt het de officier enorm de wind uit de zeilen.

Het is ook verstandig om de stukken goed door te lezen. Objectieve informatie heeft niet de eerste prioriteit bij politie en het openbaar ministerie. Die zul je dus zelf moeten verzamelen. Opmerkelijk veel fouten en misleidende informatie kun je aantreffen in hun stukken. De officier zal voortdurend schermen met het op ambtseed opgemaakte proces-verbaal. In de praktijk is dat gewoon een simpel stukje papier, waarin tal van fouten staan. Het is aan jou de taak die aan het licht te brengen. Tot slot moet opgemerkt worden, dat het allemaal verschrikkelijk veel tijd kost. Je moet vrij nemen voor de zitting. Het is meestal aanmerkelijk goedkoper en gemakkelijker om gewoon de bekeuring te betalen.

Schiedam - Inmiddels is gisteren, maandag 13 juni 2005, de zitting geweest. Het is een hele gebeurtenis. De rechter en de officier hadden zich goed voorbereid en de rechter begon met een samenvatting van de gebeurtenissen en het verweer. Het kost enige inspanning om je te vermannen en de zaak adequaat te verdedigen. Ik had de officier overstelpt met brieven met toelichting. Dat ontslaat je van de noodzaak het hele verhaal voor het front der troepen vorm te geven. De rechter ging in op het verweer, dat de bewegwijzering en de apparatuur niet in orde was. Daarna kreeg ik de kans wat te zeggen. Ik heb mij vooral geconcentreerd op het aspect van de verkeerd gebruikte apparatuur. Het argument van de bewegwijzering is geldig, maar daar doe je het niet voor. Daarna mocht de officier haar eis toelichten.

De discussie spitste zich toe op de vraag of de lussen geijkt waren en of de gebruikte camera tijdig zijn periodieke keuring had ondergaan. Op beide vragen was ik stellig van mening, dat dit niet het geval was. De officier sputterde nog wat tegen met de ambtsedige verklaring van de politieagent. Maar na mijn opmerking, dat de verbalisant tijdens het gesprek van een half uur zich totaal niet op de hoogte toonde van de eisen, die aan de hulpinstallatie gesteld werden, besloot de rechter de boel aan te houden om de officier de gelegenheid te geven contact op te nemen met de politie voor nadere uitleg en inzage in de keuringsrapporten. Ik verwacht niet, dat de zaak hervat zal worden. Want stukken, die de politie in 14 maanden tijd niet heeft weten te produceren, zullen ook in de komende zes weken hoogstwaarschijnlijk niet beschikbaar komen.

Het probleem, waar de politie bij de beantwoording van het verzoek om informatie van de officier mee zit, is enerzijds dat het ijkrapport van de lussen niet bestaat en kan bestaan, omdat het wegdek en wegprofiel het onmogelijk maken tot een voldoende nauwkeurige meting te komen. Anderzijds is de kwaliteit van de foto van een dermate povere kwaliteit en ontbreekt een leesbare aanduiding van de geregistreerde snelheid van 84 Km (zie boven). Het is een raadsel hoe een 'goedgekeurde' camera dermate beroerde foto's kan maken en hoe de verbalisant tot de conclusie is gekomen op basis van deze foto, dat er 84 km is gereden. We wachten het maar rustig af...

Op dinsdag 24 januari 2006 wordt de zaak hervat. Ik houd jullie op de hoogte van de resultaten.

Inmiddels heeft de vervolgzitting plaatsgevonden. Het was een opmerkelijk gebeuren met een andere rechter en een andere officier. Kennelijk de ploeg voor de moeilijke gevallen. Het valt op dat er weinig wordt vrijgesproken. Bijna alle reddeloze zaken voor het openbaar ministerie eindigden in schuldig zonder boete. Zo ook mijn zaak. Het valt op, dat de politie en het openbaar ministerie regelmatig steken laten vallen. Twee motorrijders hoefden de ongetwijfeld flinke boete voor meer dan 50 km te hard niet te betalen, omdat het proces verbaal niet deugde en de getuigenis van de politieagent niet erg overtuigend was. Het benadelen van de verdediging wordt het openbaar ministerie zwaar aangerekend.

In mijn zaak werd ik geconfronteerd met meerdere verrassingen. Er bleek namelijk wel een verklaring van goedkeuring van de lussen en een ijkrapport van de camera te bestaan. Dit was reeds sinds september in het bezit van het openbaar ministerie. Deze was echter niet op het idee gekomen om het ook mij toe te sturen. Nogal dom, want het was ontlastend voor henzelf. De officier werd even later dus aangerekend, dat hij mij iets onthouden had wat in zijn eigen voordeel was. Een andere pijnlijke vergissing was, dat mijn foto van het gebeuren aanmerkelijk minder van kwaliteit was, dan die van het dossier. Voorts ontbrak het belangrijkste stuk van de foto. Er zijn namelijk bij dit soort camera's twee cijferblokken. Het bovenstaande blok bevat wat huishoudelijke zaken. Het blok met de gemeten snelheid erop stond in het andere blok.

Waarschijnlijk is dit vooral 'domheid' en geen opzet. De drie stroken voor de rechter, de officier en de beklaagde worden waarschijnlijk aangeleverd op een lange strook. Met de schaar worden de stukken gescheiden en aan de betrokken partijen ter hand gesteld. Bij het knippen is er kennelijk wat fout gegaan. Voor de uitkomst van de zaak had het slechts beperkt effect. De hoeveelheid beschikbare munitie was dermate groot, dat nog steeds behoorlijk wat ontlastend bewijs voorhanden was. Het punt, dat de snelheid ter plaatse niet adequaat aangegeven is, geniet weinig populariteit bij de rechters, maar heeft toch wel waarde. Het schenden van de rechten van de verdediging is belangrijk. Daarom werd besloten tot schuldig verklaring zonder boete. Ik ben blij er eindelijk vanaf te zijn. Het kreeg een beetje het effect van zeeslang. De inspanningen stonden in geen enkele verhouding tot het boetebedrag, dat op het spel stond.

Het is opmerkelijk, dat ik bijna een jaar in de veronderstelling heb verkeerd, dat de betreffende politieagent een valse verklaring heeft afgelegd resp. gewerkt heeft met niet toegelaten apparatuur, terwijl het openbaar ministerie over het bewijs beschikte dat dit niet het geval was. Kennelijk hebben ze wat moeite met de administratieve afhandeling. In de rechtzaak kreeg ik de gelegenheid het dossier van de rechter door te nemen met de betreffende aanvulling. Er had twee maanden voor de foto een onderzoek plaatsgevonden, waarbij gebleken was, dat de apparatuur ter plekke gebruikt mag worden. Ik had slechts een kwartiertje. Op het oog leek mij het rapport niet 100% onaantastbaar, maar toereikend. Bijgevolg ben ik de betreffende politieagent andermaal een excuus schuldig. Hij moet tandenknarsend wel gedacht hebben, dat ik een slechte verliezer ben...